Communicatietrends

Zijn de websiteteksten op jouw site wel goed leesbaar? Is je e-mailnieuwsbrief ook goed te begrijpen voor mensen die geen vwo of een universitaire opleiding hebben gevolgd?
De tekst in jouw direct mails, verkoopbrieven, offertes en in je algemene voorwaarden is misschien niet of nauwelijks te begrijpen door laaggeletterden. Dat scheelt je klanten.

Te moeilijke websiteteksten

De meeste websiteteksten zijn te moeilijk geschreven. Misschien niet in jouw eigen ogen, maar wel in die van ruim 2,5 miljoen Nederlanders. Veel meer mensen dan je misschien denkt hebben moeite met lezen. Iedereen kent de voorbeelden van handleidingen die onbegrijpelijk zijn geschreven. Maar gewone teksten, zoals informatieteksten op websites en in folders, zijn vaak ook te moeilijk. Er staan te moeilijke woorden in. De zinnen zijn vaak veel te lang. Of ze zijn omslachtig geformuleerd, met veel lijdende vormen erin of woorden als ‘zullen’.

1. Schrijf in eenvoudige taal en helder Nederlands.

Schrijf simpel Nederlands en schrijf dingen op zoals je ze vertelt. Veel mensen gaan als ze iets moeten opschrijven spontaan ingewikkelder doen. Ze hebben het idee dat officiële teksten in een soort stadhuistaal moeten worden geschreven. Het is veel beter is om plechtig taalgebruik helemaal te vermijden, ook in geschreven tekst. Ambtelijk taalgebruik is veel moeilijker leesbaar dan eenvoudige taal.

2. Doe als de overheid, en schrijf simpel.

Het grappige is dat de Nederlandse overheid juist het ambtelijk taalgebruik helemaal heeft afgezworen voor websites van de rijksoverheid. De redactie van Rijksoverheid.nl gebruikt taalniveau B1 als leidraad voor alle teksten. Taalniveau B1 staat voor eenvoudig Nederlands. Dat is een taal die de overgrote meerderheid van de bevolking begrijpt, ook mensen zonder opleiding. Moeilijke woorden zijn taboe. In teksten op niveau B1 komen alleen veel voorkomende woorden voor. De zinnen zijn kort, eenvoudig en actief. Dus het liefste zonder lijdende vormen. Overigens zijn er 6 taalniveaus: niveau A1 is het laagste niveau en taalniveau C2 is het hoogste.

3. Ook hoger opgeleiden lezen liever B1- dan C1-teksten.

Op de sites van veel bedrijven zijn de websiteteksten meestal op taalniveau C1. Voor veel mensen zijn die teksten niet goed te begrijpen. Meer dan de helft van de volwassen Nederlanders begrijpen deze teksten niet. En wat opmerkelijk is: ook hoger opgeleiden en professionals lezen meestal liever teksten op taalniveau B1 dan op taalniveau C1. De reden daarvan is heel simpel. Een tekst op taalniveau B1 leest gemakkelijker en sneller.

4. Een heldere stijl helpt de lezer door de tekst heen.

Teksten op taalniveau B1 zijn comfortabele teksten. Dat is te danken aan de volgende kenmerken:
– Een actieve schrijfstijl — dus geen lijdende of passieve vormen
– Er staan duidelijke en concrete voorbeelden in de tekst
– Er staan eenvoudige woorden in die iedereen kent
– De tekst bestaat uit korte en duidelijke zinnen
– Er staat een duidelijke titel of kop boven en er staan tussenkoppen in.
– Er zijn duidelijke alinea’s gemaakt.
– Er is, bij gebruik van moeilijke woorden of vaktermen, een aparte begrippenlijst toegevoegd in de tekst.
– Er worden afbeeldingen of verduidelijkende tekeningen gebruikt
(illustraties breken ook lange teksten en maken het aantrekkelijker om een langer stuk of brief te lezen).

5. Schrijf niet ‘betreffende’ maar schrijf ‘over’.

Enkele voorbeelden maken het verschil tussen B1 en C1 duidelijk.
– C1-niveau: Betreffend, in B1-niveau: Over.
– C1-niveau: Creëren, in B1-niveau: Ontwerpen, vormen, vormgeven, maken.
– C1-niveau: Prioriteit, in B1-niveau: Voorrang, voorkeur.
– C1-niveau: Relevant, in B1-niveau: Belangrijk.
– C1-niveau: Verstrekken, in B1-niveau: Geven.

6. Twijfel je of een woord eenvoudig is of moeilijk?

Op de website met de heerlijk eenvoudige en begrijpelijke naam ‘Is het B1?’ kun je snel en makkelijk checken of een woord op taalniveau B1 is en dus makkelijk te begrijpen door de meeste Nederlanders.